Czy wiesz co łączy kryzys naftowy, technologię lotniczą Boeinga z pelletem drzewnym? Kiedy zwrócono uwagę w stronę odnawialnych źródeł energii i konieczności dbania o środowisko? Już teraz poznaj historię pelletu i pierwszego kotła na pellet.
Jak często bywa z nowymi odkryciami, pomysłami na inne wykorzystanie posiadanych zasobów, tak i początki pelletu drzewnego wynikały z potrzeby. Choć w tym przypadku należy bardziej mówić o palącej potrzebie.
Tło historyczne, kontekst polityczny, społeczny i gospodarczy
Po II wojnie światowej, stopniowe zwiększanie wydobycia ropy naftowej na bliskim wschodzie zaczęło przyczyniać się do niskich cen tego surowca. Ropa z krajów Zatoki Perskiej osiągnęła tak niską cenę, że stała się ona niezwykle popularnym nośnikiem energii nie tylko w transporcie. USA, które jeszcze w 1945r. z własnych pól naftowych wydobywały ropę naftową na poziomie ⅔ światowego wydobycia w chwili wybuchu konfliktu na bliskim wschodzie w 1973r, odpowiadały już tylko za ⅙ tej produkcji.
Swoisty energetyczny marazm cechował jednak ogół państw świata tzw. zachodu. Konieczność dywersyfikacji źródeł energii już wkrótce miała się stać tematem numer 1.
Rok 1973 stał się początkiem końca energetycznego letargu. Przyczyną naftowego dreszczowca stał się konflikt zbrojny, który w tymże roku wybuchł pomiędzy Izraelem z jednej strony, z drugiej zaś strony ze sprzymierzonymi siłami Egiptu, Syrii, a później też Jordanii, Libii, Maroka i Iraku. Już po kilku dniach USA militarnie wsparły Izrael w efekcie czego kraje arabskie eksportujące ropę (OAPEC) postanowiły o zmniejszeniu wydobycia tego surowca, zmianie sposobu naliczania cen i, co najważniejsze, o embargu nałożonym na sojuszników USA, czyli państwa zachodnie.
Szok, chaos i niedowierzanie. Tak w skrócie można określić nastroje w USA i Europie. Wprowadzono drastyczne z punktu widzenia społecznego i gospodarczego, regulacje mające ograniczyć wykorzystywanie energii. Czego dotyczyły ograniczenia? Różniły się one nieco w poszczególnych państwach w zależności od ich poziomu rozwoju, stopnia zmechanizowania itp. Jednak jako przykłady możemy wymienić: ograniczenie temperatury w budynkach użyteczności publicznej oraz mieszkaniach; zamknięte stacje benzynowe w soboty i niedziele; zakaz używania aut prywatnych w niedzielę; ograniczono, a w niektórych miastach zakazano iluminacji na Boże Narodzenie; w Japonii zakazano ruchu aut prywatnych po autostradach. Kraje Europy przypomniały sobie o trudnej sytuacji Palestyńczyków, postulując utworzenie ich państwa. Oczywiście próbowano tym sposobem uzyskać choć trochę przychylność świata arabskiego, który w tej sytuacji wydawał się dyktować warunki (por. z A. Krajewski, “Krew cywilizacji. Biografia ropy naftowej”, 2018r.).
Powstanie pelletu
Zaczął się okres gorączkowych alternatywnych źródeł energii. Wzrastała również powoli świadomość dotycząca skutków dla środowiska stosowania poszczególnych paliw. W Stanach Zjednoczonych rozpoczęto przetwarzanie trocin w pellet. W Brownsville w stanie Oregon powstaje pierwsza na świecie fabryka pelletu. Powstaje coraz więcej fabryk produkujących pellet. Jednakże w latach siedemdziesiątych XX wieku, pellet był wykorzystywany jedynie w celach przemysłowych. Do szerszego zastosowania tego paliwa brakowało bowiem odpowiednich rozwiązań technicznych. Sama produkcja pelletu również musiała być w dalszym stopniu modyfikowana. Jeśli ciekawi Cię jak przebiega produkcja pelletu, przeczytaj o tym artykuł znajdujący się pod linkiem:
Co łączy pierwszy kocioł na pellet i technologię lotniczą?
Jak wykorzystać duże ilości odpadów drzewnych w postaci trocin Jak wykorzystać sprasowaną do postaci małych dropsów trocinę wykorzystać w przydomowych kotłach? Wreszcie, jak skonstruować kocioł na takie paliwo, który byłby tak zautomatyzowany i niewymagający częstej obsługi, jak np. kocioł gazowy? Na te i podobne pytania odpowiedzi w tym trudnym czasie szukano. Problemem nie był wyłącznie palnik na pellet, ale i system, w który należy wyposażyć kotły na pellet, by w odpowiedni sposób podawać paliwo w tej postaci.
Dr Jerry Whitfield, inżynier technologii lotniczej jako pierwszy opracował piec na pellet. Skonstruował pierwszy piec na pellet w swoim garażu, a następnie przetestował na lokalnym Uniwersytecie. Swoje rozwiązanie, automatyczny kocioł na pellet, zaprezentował podczas targów producentów urządzeń grzewczych w stanie Nevada w roku 1984. Na tych targach Jerry Whitfield zdobył swoje pierwsze 1000 zamówień. Osiągnął wielki komercyjny sukces. Dr Whitfield jako inżynier pracował w takich firmach jak Rolls Royce Aero Engines, General Electric Company i The Boeing Company. Następnie w ramach własnego przedsiębiorstwa prowadzonego razem z żoną Carol w mieście w Burlington w stanie Waszyngton. Poświęcił się konstruowaniu rozwiązań ułatwiających życie. Oczywiście istotna część jego pracy to rozwiązania pomagające wykorzystywać biomasę jako odnawialne źródlo energii dające szansę na ograniczenie emisji szkodliwych związków pochodzących ze spalania paliw kopalnych.
Ogrzewanie na pellet – popularyzacja
Dopiero opracowanie automatycznego kotła na pellet umożliwiło popularyzację tego paliwa. Ogrzewanie na pellet zyskiwało dynamicznie zwolenników również w Europie. Na naszym kontynencie pellet był w pierwszej kolejności wykorzystywany w krajach skandynawskich. Modyfikacje kotłów na pellet były jednak w największym stopniu dokonywane w Niemczech i Włoszech. Sposób wykorzystania pelletu i rozwój technologii grzewczej w Europie przebiegał różnie w zależności od państwa. Jest to jednak temat na osobny artykuł.
